Edukacja obywatelska – nowy przedmiot – Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania

Nowy przedmiot Edukacja Obywatelska – czyli powrót wiedzy o społeczeństwie z gimnazjum.

Ministerstwo Edukacji Narodowej i Instytut Badań Edukacyjnych, 13 września 2024 r., zaprezentowały projekt podstawy programowej edukacji obywatelskiej. Całość miała formę konferencji i panelu dyskusyjnego ekspertów, przygotowujących ów dokument.

Dla części internautów i dla mnie również, nowa podstawa programowa „edukacji obywatelskiej” do złudzenia przypomina podstawę programową wiedzy o społeczeństwie z czasów, gdy były gimnazja (patrz strona 77-82 załącznika nr 4 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół – Dz. U. z 2012 r. poz. 977). Zasadnicza różnica polega na tym, że nie ma działu z zakresu finansów i gospodarki.

Dla twórców nowej-starej podstawy programowej inspiracją były podstawy programowe Australii, Kanady, Irlandii. Ma to być także „jaskółka zmian” dla szerszej reformy programowej, która wejdzie w życie w 2026 r. Patrząc na kierunek, w który zmierza ta „jaskółka”, można spodziewać się, że wrócimy do ulepszonego modelu sprzed deform Anny Zalewskiej, z „nowocześniejszymi” metodami nauczania, pozostawiając obecny ustój szkolny.

Dobrym prognostykiem nowego przedmiotu jest to, że wielu nauczycieli, uczących w gimnazjach, wejdzie w ten przedmiot jak nóż w masło – nie będzie większych problemów z przygotowywaniem się do zajęć. Uprawnienie do nauczania edukacji obywatelskiej będą mieli nauczyciele, mający prawo uczyć historii, wiedzy o społeczeństwie czy HiTu (historii i teraźniejszości).

Co zawiera podstawa programowa nowego przedmiotu?

Wymagania szczegółowe mają do następujących działów tematycznych:

Ja i społeczeństwo.
Szkoła jako wspólnota.
Samorząd- społeczność lokalna.
Polska – demokracja i prawo, świat polityki, sfera publiczna.
Polska w Europie.
Świat globalnych zależności.

Wyróżnikami „nowego” przedmiotu według twórców są:

Równe znaczenie wiedzy, kompetencji i sprawczości.
Wszystkie wymagania szczegółowe zawierają komponent sprawczości.
Obowiązek podjęcia kilku działań obywatelskich.
Obowiązek realizacji małego projektu obywatelskiego.
Rekomendowane uwzględnienie projektu i działań w ocenie z przedmiotu oraz wykorzystanie port folio.
Fakultatywność części wymagań szczegółowych.