Komunikat z posiedzenia sejmowych Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Samorządu
Terytorialnego i Polityki Regionalnej w dniu 28 grudnia 2023 r.
Tematem obrad były rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2024 w zakresie szkolnictwa wyższego i nauki, a także finansowania Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Narodowego Centrum Nauki; Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, Centrum Łukasiewicz, Akademii Kopernikańskiej, Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego, Polskiej Akademii Nauk. Następnie dyskutowano o części budżetowej dotyczącej oświaty i wychowania.
Na wątpliwość wyrażoną przez przedstawicieli NSZZ „Solidarność” dotyczącą mechanizmu wprowadzania podwyżek dla nauczycieli szkół wyższych, który traktuje wysoko wykwalifikowany personel pomocniczy ( pracownicy naukowi, którym odebrano status nauczyciela akademickiego) na równi z pracownikami administracji oraz pozostawienia całkowitej dowolności wdrażania zakładanych podwyżek rektorom. Wiceminister Marek Gzik oświadczył, że ministerstwo przyznaje uczelniom określone środki finansowe i nie zamierza ingerować w ich wydawanie. Skutkiem takiego stanowiska ministerstwa może być to, że nauczyciele akademiccy niektórych uczelni nie otrzymają podwyżek.
W części spotkania dotyczącej oświaty wiceminister Joanna Mucha stwierdziła, że zawirowania związane z opóźnieniem w procedowaniu ustawy okołobudżetowej nie wpłyną zasadniczo na wprowadzanie podwyżek dla nauczycieli. Kwota bazowa ma wzrosnąć o 30%, co będzie skutkowało wzrostem średnich wynagrodzeń do wysokości: nauczyciel poczatkujący – 6354 zł, nauczyciel mianowany – 7453 zł, nauczyciel dyplomowany – 9523 zł (średnie „karciane”). Zatem planowane podwyżki będą z pewnością znaczące, choć w dalszym ciągu nie wiemy, jak dokładnie będą się kształtowały minimalne wynagrodzenia na poszczególnych stopniach awansu zawodowego i czy rzeczywiście wzrosną one o zapowiadane 1500 zł.
Znacząco wzrośnie również dotacja dla samorządów na funkcjonowanie przedszkoli – o 2,3 mld wobec planowanej w wysokości 1 mld zł. Pozostaje także mechanizm korzystniejszego naliczania subwencji dla małych szkół wiejskich. Planowane jest – od września 2024 – przywrócenie nauczania j. niemieckiego (dla mniejszości narodowej) w wymiarze 3 godzin tygodniowo wraz z odpowiednią zmianą podstawy programowej. Obecny rząd zobowiązuje się zawalczyć o wzajemność rzędu niemieckiego w tym zakresie. Jak dotąd nikomu się to nie udało, będziemy zatem pilnie obserwować sytuację.
dr Waldemar Jakubowski
Przewodniczący KSOiW