List do Ministra Edukacji Narodowej

Warszawa, 13 grudnia 2023 r.
Szanowna Pani
Barbara Nowacka Minister Edukacji Narodowej

Gratulujemy powierzenia funkcji Ministra Edukacji Narodowej. Doskonale rozumiemy, jakie wyzwania stoją przed Panią, tym bardziej jesteśmy pełni uznania, że podjęła się Pani tak trudnej i odpowiedzialnej misji. Ze swej strony w imieniu Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” deklarujemy otwartość i chęć współpracy.
Służymy też wszelką możliwą pomocą.
Oświata i nauka w naszej ojczyźnie znalazła się w kryzysie spowodowanym wieloletnimi zaniedbaniami, wyzwaniami cywilizacji i skomplikowaną sytuacją polityczną.
Podobnie jak Pani, mamy ambicję i gorące pragnienie zmiany tego stanu rzeczy. Ważne są dla nas tradycja, kultura, służba na rzecz Ojczyzny. Nie zapominamy jednak o wyzwaniach współczesności.
Natychmiastowej przebudowy wymaga system wynagradzania nauczycieli, pracowników nauki i oświaty, w innym przypadku kryzys będzie narastał. Z zadowoleniem przyjęliśmy deklarację 30% podwyżki, która jest również zapowiedzią realizacji postulatu Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowanie NSZZ „Solidarność” z czerwca br. Równocześnie mamy pełną świadomość, że jest to dopiero pierwszy krok na właściwej drodze. Konieczne, naszym zdaniem, jest stałe powiązanie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli ze wskaźnikiem gospodarczym, czyli z przeciętnym wynagrodzeniem w sektorze przedsiębiorstw lub przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej. Przypominamy, że postulat ten „Solidarność” zgłosiła już w 1981 roku, a na przestrzeni ostatnich lat domagała się jego realizacji, bez względu na to, jaka formacja polityczna rządziła naszym krajem. Niestety, jak dotąd, postulat ten nie został zrealizowany.
Niezbędne jest również podniesienie nakładów państwa na oświatę. Z tego powodu ze zrozumieniem i akceptacją przyjęliśmy zapowiedź Marszałka Sejmu Szymona Hołowni podniesienia nakładów oświatowych budżetu państwa do 6% PKB.
Naszym zdaniem nieodzowne są dodatkowe inwestycje w infrastrukturę i majątek trwały polskich szkół, dlatego postulujemy znacząco większy wskaźnik niż 6% PKB całościowych wydatków państwa na edukację.
Nie mniej ważnym problemem jest ochrona godności pracowników oświaty, co wiąże się z koniecznością zmiany narracji politycznej tak, by nie naruszała zasady zaufania publicznego do zawodu należącego do grupy niezbędnych społecznie, jakim jest zawód nauczyciela. Niezbędna wydaje się w tym aspekcie również skuteczniejsza niż dotychczas ochrona prawna pracowników oświaty jako funkcjonariuszy publicznych.
Kolejnym palącym problemem polskiej edukacji jest kwestia porządku prawnego Obecny system cechuje się szeregiem niejasności, a nawet ewidentną nierównością pracowników wobec prawa. Bardzo często zdarza się, że nauczyciele wykonujący tę samą pracę mają różne wynagrodzenie i w różny sposób określone warunki pracy zależnie od typu placówki, w której świadczą pracę. Naszym zdaniem są to ewidentne przykłady nierówności i niesprawiedliwości społecznej. Osobnym zagadnieniem jest konieczność wyraźniejszego i jednolitego docenienia pracy wychowawców i nauczycieli pracujących z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych poprzez odpowiednio wysokie dodatki ustalone na poziomie ustawowym.
Znając profesjonalizm i autentyczne zaangażowanie Pani w pracę na rzecz wspólnego dobra, jakim bez wątpienia jest publiczna i powszechna edukacja, wyrażamy pragnienie osobistego spotkania, w dogodnym dla Pani terminie, podczas którego przedstawimy szczegóły naszych postulatów.

Z wyrazami szacunku
Przewodniczący
KSOiW NSZZ „Solidarność”

dr Waldemar Jakubowski